स्वातंत्र्यवीर सावरकर यांचे पूर्ण नाव विनायक दामोदर सावरकर (Vinayak Damodar Savarkar) आहे. ते भारतीय स्वातंत्र्यलढ्यातील अविस्मरणीय नेते होते. आज २६ फेब्रुवारी रोजी स्वातंत्र्यवीर सावरकरांची पुण्यतिथी (Death Anniversary) आहे. सावरकर हे हिंदूत्ववादी (Hinduism) विचारसरणी चे नेते होते. सावरकरांवर रशियन क्रांतिकारकांचा प्रभाव होता. लहानपणापासूनच ते देशप्रेमी होते. देशासाठी त्यांनी तुरुंगवासही भोगला आहे.
विनायक दामोदर सावरकर म्हणजे स्वातंत्र्यवीर सावरकर यांचा जन्म २८ मे १८८३ रोजी नाशिक जिल्ह्यातील भगूर गावात एका सामान्य हिंदू ब्राह्मण कुटुंबात झाला. देशभक्ती करता येईल या भावनेने सावरकरांनी सुरुवातीची वर्षे त्यांचे भाऊ गणेश मैना भाई आणि नारायण यांच्यासोबत घालवली. सावरकरांनी जेव्हा विद्यार्थ्यांच्या एका गटाला मुस्लिमांसोबत एकगट केले तेव्हा ते केवळ १२ वर्षांचे होते. या घटनेने संपूर्ण शहर संतापलेले. लहानपणापासून मनात असलेल्या त्यांच्या देशसेवेची इच्छेने त्यांना थोर क्रांतिकारक बनवले. गणेश हा सावरकरांचा मोठा भाऊ यांचा सावरकरांच्या निर्णयात त्यांचा मोलाचा वाटा होता. सर्वात प्रथम ते एक तरुण खेळाडू म्हणून समोर आले .त्यांनतर त्यांनी एक युवा संघटना तयार केली. कालांतराने या संघटनेला ‘मित्रमेळा’ असे नाव दिले गेले.
इंग्लंडमधून भारतात परतताच, सावरकर व त्यांचे भाऊ गणेश यांनी ‘भारतीय परिषद कायदा १९०९ (Council of India Act1909) विरोधात निदर्शने केली. विनायक सावरकर म्हणाले की, ब्रिटीश पोलिसांनी त्यांना गुन्हेगार ठरवले आणि गुन्ह्याचा कट रचल्याच्या गुन्ह्यासाठी त्यांच्या वर अटक वॉरंट जारी केले. अटकेत राहता येणार नाही म्हणून सावरकर पॅरिस ला निघून गेले. त्यानंतर १९१० मध्ये सावरकरांना ब्रिटीश पोलिसांनी अटक केली. न्यायालयाने त्यांना दोषी ठरवले आणि त्यांच्याविरुद्ध तक्रार दाखल करण्यात आली. खटल्यासाठी त्यांना मुंबईला आणले आणि त्यांना ५० वर्षांची काळ्या पाण्याची शिक्षा देण्यात आली.
४ जुलै १९११ मध्ये त्यांना अंदमान आणि निकोबार बेटांमधील सेल्युलर जेलमध्ये टाकण्यात आले. त्यावेळी त्यांच्यावर सतत अत्याचार झाले.सावरकरांनी तुरुंगात असताना हिंदुत्व: हिंदू कोण आहे या शीर्षकाची वैचारिक पत्रके तयार करुन वितरीत करून हिंदुत्वाचा प्रसार संपूर्ण राष्ट्रात केला . जी पत्रके कालांतराने संपूर्ण देशात पसरली गेली व त्यांना भरपूर प्रतिसाद मिळाला. सावरकर ६ जानेवारी १९२४ रोजी काळ्या पाण्याच्या शिक्षेतून त्यांची सुटका झाली. त्यानंतर रत्नागिरी हिंदू सभेच्या स्थापनेत त्यांनी मोलाचा वाटा दिला . सामाजिक (social )आणि सांस्कृतिक (cultural )वारशाचे जातं केले पाहिजे हे या मेळाव्याचे प्रमुख उद्दिष्ट असल्याचा दावा त्यांनी केला.आपली बांधिलकी जपण्यासाठी १फेब्रुवारी १९६६ रोजी सांगितले होते की, मी उपवास करणार आहे. त्यांनी उपोषण सुरुच ठेवले. अखेर २६ फेब्रुवारी १९६६ रोजी मुंबईत या थोर नेत्याचे निधन झाले.
हे ही वाचा :
MIM कडून ‘मिशन महापालिका’च्या अनुषंगाने हालचाली सुरू, ते तीन पक्ष कोणते खुलासा होणार का??
पोलिसांविरोधात गावकरी बसले उपोषणाला