टीम इंडियाच्या गेल्या वर्षीच्या निराशाजनक कामगिरीमुळे अखेरीस भारतीय क्रिकेट नियामक मंडळाला (बीसीसीआय) काही कठोर उपाययोजना करण्यास भाग पाडले. बांगलादेशातील एकदिवसीय मालिकेतील पराभवाव्यतिरिक्त गेल्या दोन टी-२० विश्वचषकातील पराभव तसेच आशिया चषकातील निराशाजनक प्रदर्शनानंतर, बीसीसीआयने रविवारी जय शाह आणि रॉजर बिन्नी यांच्या अध्यक्षतेखाली आढावा बैठक बोलावली. तिन्ही फॉरमॅटचा कर्णधार रोहित शर्माशिवाय प्रशिक्षक राहुल द्रविडचाही यात सहभाग होता. २०२३ च्या पहिल्या दिवशी बोलावलेल्या बैठकीत बीसीसीआयच्या उच्च व्यवस्थापनाने आगामी एकदिवसीय विश्वचषक स्पर्धेसाठी रोडमॅप तयार करण्यासोबतच खेळाडूंच्या निवडीसाठी अनेक नियम केले. यामध्ये खेळाडूंच्या फिटनेसकडे अधिक लक्ष देण्याचा प्रयत्न करण्यात आला.
बीसीसीआयचे सचिव जय शाह यांनी जारी केलेल्या प्रसिद्धीपत्रकात असे स्पष्ट करण्यात आले आहे की, भारतीय संघात निवडीसाठी केवळ खेळाची कामगिरीच नाही तर फिटनेसही महत्त्वाचा असेल आणि त्यासाठी खेळाडूंना डेक्सा स्कॅन व्यतिरिक्त योयो चाचणी पास करावी लागेल. योयो चाचणी पहिल्यांदाच होणार आहे असे नाही, कोविड युगाच्या आधीपासून ती सुरु होती आणि विराट कोहली-रवी शास्त्री यांच्या काळात त्याची काटेकोरपणे अंमलबजावणी करण्यात आली होती, परंतु गेल्या काही वर्षांत ती शिथिल होती.
योयो टेस्ट म्हणजे काय?
योयो चाचणी २०१९ एकदिवसीय विश्वचषकापूर्वी प्रथम लागू करण्यात आली होती आणि त्यामुळे संघाच्या फिटनेसमध्ये बरेच बदल झाले होते. ही एक प्रकारची बीप चाचणी आहे ज्यामध्ये खेळाडूंना दिलेल्या वेळेत २० मीटर अंतराच्या दोन सेटमध्ये धावावे लागते. यादरम्यान खेळाडूंना एका सेटमधून दुसऱ्या सेटमध्ये आणि नंतर दुसऱ्या सेटपासून पहिल्या सेटपर्यंत धाव घ्यावी लागते. अंतराचे दोन्ही संच पूर्ण झाल्यावर ते शटल मानले जाते. परंतु चाचणी पाचव्या स्तरापासून सुरू होते जी २३ व्या स्तरापर्यंत चालू राहते. प्रत्येक शटलनंतर, धावण्याची वेळ कमी होते, परंतु अंतर कमी होत नाही. २३ पैकी १६ भारतीय खेळाडू यो-यो चाचणी उत्तीर्ण आहेत . या चाचणीत ५ गुण मिळणे अनिवार्य आहे. ही चाचणी २०१७ मध्ये भारतीय क्रिकेट संघात समाविष्ट करण्यात आली. त्यानंतर स्ट्रेंथ आणि कंडिशनिंग प्रशिक्षक शंकर बसू यांनी भारतीय संघावर ही चाचणी लागू केली. ही चाचणी केवळ क्रिकेटमध्येच नाही तर फुटबॉलसह इतर अनेक खेळांमध्येही वापरली जाते.
डेक्सा स्कॅन म्हणजे काय?
डेक्सा स्कॅन ही एक प्रकारची फिटनेस चाचणी आहे ज्यामध्ये एखाद्या व्यक्तीच्या शरीरातील चरबी, हाडांची ताकद, शरीरातील पाण्याचे प्रमाण तपासले जाते. काही वर्षांपूर्वी डेक्सा स्कॅन देखील लागू करण्यात आला होता, परंतु नंतर काही तांत्रिक समस्यांमुळे ते थांबवण्यात आले. पण गेल्या काही वर्षांत भारतीय खेळाडूंकडून सांधेदुखी आणि हाडांच्या समस्यांच्या तक्रारींमुळे त्याची पुन्हा अंमलबजावणी करण्याचा निर्णय घेण्यात आला आहे. डेक्सा स्कॅन हे प्रामुख्याने शरीराची रचना आणि हाडांची स्थिती मोजण्यासाठी आंतरराष्ट्रीय मानक आहे. ही दहा मिनिटांची चाचणी आहे जी शरीरातील चरबी आणि स्नायूंची स्थिती शोधते. या चाचणीद्वारे हाडांची मजबुती तपासण्याबरोबरच हाडांमध्ये असलेल्या कॅल्शियम आणि इतर खनिजांचीही माहिती मिळते.
हे ही वाचा:
बॉक्स ऑफिसला लागले ‘वेड’! विकेंड सर्वाधिक कमाई करणाऱ्या चित्रपटांमध्ये समावेश