भारतात दरवर्षी १५ सप्टेंबर रोजी राष्ट्रीय इंजिनियर्स डे साजरा केला जातो. महान इंजिनिअर मोक्षगुंडम विश्वेश्वरय्या यांच्या कर्तृत्वाची ओळख आणि सन्मान करण्यासाठी त्यांच्या जयंतीनिमित्त राष्ट्रीय इंजिनियर्स डे साजरा केला जातो. इंजिनियर्सच्या महान कार्याचा गौरव करण्यासाठी आणि त्यांना सुधारणा आणि नाविन्यपूर्ण कार्यासाठी प्रोत्साहन देण्यासाठी हा दिवस साजरा केला जातो. भारताव्यतिरिक्त, श्रीलंका आणि टांझानियामध्ये 15 सप्टेंबर हा इंजिनियर्स डे दिवस म्हणून साजरा केला जातो.
वेदांता, फॉक्सकॉन प्रकल्प गुजरातमध्ये गेल्याने, आज युवासेना होणार राज्यभर आक्रमक
भारतातील पहिली महिला इंजिनिअर कोण होती?
अयोलासोमयाजुला ललिता (अ ललिता) ही भारतातील पहिली महिला इंजिनिअर होती. त्यांचा जन्म २७ऑगस्ट १९१९ रोजी चेन्नई येथे झाला. ललिताच्या वडिलांचे नाव पप्पू सुब्बा राव होते, ते स्वतः इलेक्ट्रिकल इंजिनीअरिंगचे प्राध्यापक होते. सात भावंडांमध्ये ती पाचवी होती. त्यावेळी मुलींना फक्त प्राथमिक ज्ञानासाठी शिकवले जायचे, त्यामुळे ललितालाही बारावी (इंटरमिजिएट) पर्यंत शिकवले जायचे. पण लग्नानंतर त्यांनी संघर्ष करून इंजीनियरिंगचे शिक्षण घेतले.
हेही वाचा :
फडणवीसांनी वेदांतचे चक्क ‘या’ कारणासाठी आभार मानत विरोधकांवर केला पलटवार
वर्षी लग्न झालेल्या ललिताचे वयाच्या १५ व्या वर्षी झाले होते. तथापि, तिचे पालक शिक्षणावर ठाम विश्वास ठेवत होते आणि त्यांनी लग्नानंतरही तिचा अभ्यास सुरू ठेवण्याचा आग्रह धरला. वयाच्या १८ व्या वर्षी एका मुलीला जन्म दिल्यानंतर चार महिन्यांनी तिच्या पतीचा मृत्यू झाला. त्यावेळी भारतीय समाजात विधवांना चांगली वागणूक दिली जात नव्हती, त्यामुळे ललिताने स्वतःसाठी आणि आपल्या मुलीसाठी चांगले आयुष्य देण्याचा निर्णय घेतला.
ललिताने क्वीन मेरी कॉलेजमधून फर्स्ट डिव्हिजनमध्ये इंटरमिजिएट परीक्षा दिली. त्यानंतर त्यांनी कॉलेज ऑफ इंजिनीअरिंग, गिंडी, मद्रास विद्यापीठ (CEG) येथे चार वर्षांच्या इलेक्ट्रिकल इंजीनियरिंग कार्यक्रमात प्रवेश घेण्याचे ठरवले. ललिता एक हुशार विद्यार्थिनी होती, पण १९३० च्या दशकाच्या उत्तरार्धातही तांत्रिक प्रशिक्षण केवळ पुरुषांसाठीच पाहिले जात असे. त्यानंतर तिच्या वडिलांनी, जे सीईजीमध्येच इलेक्ट्रिकल इंजिनीअरिंगचे प्राध्यापक होते, त्यांनी तत्कालीन महाविद्यालयाचे प्राचार्य डॉ. के.सी. यांना त्यांच्या मुलीला प्रवेश मिळवून देण्यास सांगितले. चाकोशी बोललो. या दोघांच्या भरवशामुळे ललिताला इंजिनीअरिंगमध्ये पुढे जाण्याची संधी मिळाली.
Asad Rauf : पाकिस्तानचे पंच असद रऊफ यांचे निधन, क्रिकेट जगतावर शोककळा पसरली
