मध्य प्रदेशातील नर्मदा खोऱ्याचा भाग असलेल्या धार जिल्ह्यातील जीवाश्मशास्त्रज्ञांच्या टीमने नर्मदा खोऱ्याजवळ जवळ ९० डायनासोरची घरटी आणि शाकाहारी टायटॅनोसॉरच्या (सर्वात मोठ्या ज्ञात डायनासोरांपैकी एक) २५६ जीवाश्म अंडी यांचा दुर्मिळ शोध लावला आहे. मध्यप्रदेशातील जबलपूर प्रदेश आणि गुजरातमधील बालासिनोर येथे इतर जीवाश्मशास्त्रज्ञांना भूतकाळात डायनासोरची घरटी आणि अंडी सापडली असताना, या अलीकडील शोधामुळे लाखो वर्षांपूर्वी नर्मदा खोरे ही डायनासोरसाठी सुपीक उबवणी केंद्र असण्याची शक्यता निर्माण झाली आहे.
२०१७ ते २०२० दरम्यान धार जिल्ह्यातील बाग आणि कुक्षी भागातील अनेक गावांमध्ये दिल्ली विद्यापीठ, इंडियन इन्स्टिट्यूट ऑफ सायन्स एज्युकेशन अँड रिसर्च, मोहनपूर-कोलकाता आणि भोपाळ येथील जीवाश्मशास्त्रज्ञांच्या पथकाने हे क्षेत्र संशोधन केले.हर्षा धीमान, विशाल वर्मा, जीव्हीआर प्रसाद आणि इतरांच्या संशोधनावरील शोधनिबंध अलीकडेच PLOS ONE संशोधन जर्नलमध्ये प्रकाशित झाला. “तीन वर्षांच्या संशोधनातून एक मोठा निष्कर्ष असा आहे की धार जिल्ह्यातील गावांमध्ये सापडलेली घरटी आणि अंडी ६६ दशलक्ष वर्षांपूर्वीची आहेत.
नर्मदा खोऱ्यातील या भागात टायटॅनोसॉरने नुकतीच अंडी घातली असावीत किंवा अंडी तेथे उबली नसावीत. आम्हाला सापडलेली अंडी, अंडी उबवल्याचा तसेच उबवल्या नसल्याचा पुरावा दर्शविते,” धीमान या प्रमुख संशोधकाने शनिवारी या वृत्तपत्राला सांगितले. “फक्त घरटे आणि अंडी सापडली असल्यामुळे, आम्हाला पुढील संशोधनासाठी मायक्रो सीटी स्कॅन करणे आवश्यक आहे,” धीमान पुढे म्हणाले. नर्मदा खोऱ्यात सापडलेली घरटी एकमेकांच्या अगदी जवळ होती, जी सामान्यतः तशी नसतात. या घरट्यांमध्ये १५ सेमी ते १७ सेमी व्यासाची अंडी होती. “प्रत्येक घरट्यात एक ते वीस अंडी होती,” धीमान म्हणले
हे ही वाचा:
‘बिग बॉस मराठी’ फेम विकास सावंत करतोय ऑलिम्पिकची तयारी, म्हणाला, माझी ताकद…
भगवान राम सीतेसोबत दररोज बसून दारू प्यायचे, के. एस. भगवान यांचं वादग्रस्त विधान