अमेरिकेत बॉम्ब चक्रीवादळ (Bomb cyclone) म्हणजेच ‘हिवाळी वादळामुळे’मुळे लाखो लोक प्रभावित झाले आहेत. ख्रिसमसच्या सुट्टीत लोक मजा करण्याचा विचार करत होते, परंतु बर्फाच्या वादळामुळे त्यांना घरातच राहावे लागले आहे. स्थानिक मीडिया रिपोर्ट्सनुसार, बॉम्ब चक्रीवादळामुळे (Bomb cyclone) १४ लाखांहून अधिक घरांची वीज गेली आहे. तसेच थंडी आणि तापमानात झालेली घट यामुळे व्यवसायावर मोठा परिणाम झाला आहे. असोसिएटेड प्रेसने वृत्त दिले आहे की बहुतेक ब्लॅकआउट पूर्व यूएसमध्ये झाला आहे, जेथे वादळामुळे झाडे उन्मळून वीज तारांवर पडली आहेत, ज्यामुळे वीज प्रसारणावर परिणाम झाला.
Snow begins in downtown Louisville. @courierjournal #BombCyclone pic.twitter.com/DCsUyAcXWz
— Michael Clevenger (@MClevenger_CJ) December 23, 2022
देशाच्या पश्चिमेकडील राज्य मोंटानामध्ये शुक्रवारी किमान तापमान -४५ अंश सेल्सिअसपर्यंत घसरले. चक्रीवादळामुळे अमेरिकेच्या मध्यवर्ती राज्यांच्या तापमानातही घट नोंदवण्यात आली. नॅशनल वेदर सर्व्हिसने नोंदवले की डेस मोइन्स, आयोवा येथे तापमान -३८ अंश सेल्सिअसपर्यंत घसरले होते, ज्यामुळे ५ मिनिटांपेक्षा कमी वेळेत हिमबाधा होऊ शकते, म्हणजे एखादी व्यक्ती खुल्या हवेच्या संपर्कात आली तर ही त्या व्यक्तीला ५ मिनिटात गोठवू शकते. यामुळे, त्या व्यक्तीची बाह्य त्वचा मृत होऊ शकते आणि अंतर्गत ऊतींचे नुकसान होऊ शकते. खराब हवामानामुळे देशभरातील ३,००० हून अधिक उड्डाणे रद्द करावी लागली. एकट्या नॉर्थ कॅरोलिनामध्ये, बॉम्ब चक्रीवादळामुळे (Bomb cyclone) १८१,००० हून अधिक घरांचा वीजपुरवठा खंडित झाला आहे. व्हर्जिनिया आणि टेनेसीमध्ये परिस्थिती आणखी बिघडली आहे.
स्काय न्यूजच्या वृत्तानुसार, शुक्रवारी वादळी चक्रीवादळामुळे मृतांची संख्या १३ झाली आहे. यापूर्वी हंगामाशी संबंधित घटनांमध्ये ९ जणांचा मृत्यू झाला होता. ओहायोमध्ये कार अपघातात आणखी ४ जणांचा मृत्यू झाला. राज्याच्या गव्हर्नरच्या मते, सध्याच्या रस्त्यांची स्थिती ओहायोच्या लोकांसाठी धोक्याची ठरत आहे. परिस्थिती सामान्य होईपर्यंत त्यांनी लोकांना घरातच राहण्याचे आवाहन केले जात आहे. राष्ट्रीय हवामान सेवेने म्हटले आहे की देशातील २० कोटींहून अधिक लोक सतर्कतेखाली आहेत. न्यूयॉर्कच्या गव्हर्नरने शहरात आणीबाणीची स्थिती जाहीर केली आहे, कारण येथील थंडी असह्य झाली आहे आणि तापमान -४५ अंश सेल्सिअसवर पोहोचले आहे.
बॉम्ब चक्रीवादळ म्हणजे काय आहे?
बॉम्ब चक्रीवादळ (Bomb cyclone) हे हिम चक्रीवादळ आहे. त्याला बॉम्बोजेनेसिस (bombogenesis) असेही म्हणतात . हे वेगाने विकसित होणारे वादळ आहे. २४ तासांत वातावरणाचा दाब किमान २४ मिलीबारने कमी झाल्यास हे वादळ येते.बॉम्ब चक्रीवादळाबाबत (Bomb cyclone) शास्त्रज्ञांचा असा विश्वास आहे की बॉम्ब चक्रीवादळ हे वेगाने वाढणारे वादळ आहे, ज्याच्या आगमनानंतर २४ तासांच्या आत हवेचा दाब सुमारे २० मिलीबार किंवा त्याहून अधिक होतो. जेव्हा उबदार हवेचे वस्तुमान थंड हवेच्या वस्तुमानाशी टक्कर देते तेव्हा अशी परिस्थिती निर्माण होते. यावेळी, आर्क्टिकमधील (Artic) हवा मेक्सिकोच्या (Mexico) आखातातून उष्णकटिबंधीय हवेकडे सरकली आहे, त्यामुळे बॉम्ब चक्रीवादळाची परिस्थिती निर्माण झाली आहे.
It’s a bit brisk, but really serene on the Big Four Bridge tonight as snow moves into Louisville. @courierjournal #BombCyclone pic.twitter.com/cl4yTdnkdd
— Michael Clevenger (@MClevenger_CJ) December 23, 2022
त्याला बॉम्ब चक्रीवादळ का म्हणतात?
बॉम्ब चक्रीवादळ (Bomb cyclone) हा शब्द पहिल्यांदा १९४०च्या सुमारास वापरला गेला. त्यानंतर त्याला बॉम्ब चक्रीवादळ असे म्हटले गेले कारण ते कमी दाबाच्या बॉम्बोजेनेसिसमधून (bombogenesis) जाते, जे कमी दाब विकसित होण्याच्या प्रवेगक दराचा संदर्भ देते. तसे बॉम्ब चक्रीवादळ फक्त हिवाळ्यातच येते पण हिवाळ्याव्यतिरिक्त इतर ऋतूतही येऊ शकते. पूर्व युनायटेड स्टेट्स (US), युरोप (Europe) आणि आशियामध्ये (Asia), यांसारख्या मध्य-अक्षांशांमध्ये बॉम्ब चक्रीवादळ हा प्रकार सर्वात सामान्य आहेत .
हे ही वाचा:
Covid -19 वाढत्या धोक्यामुळे आजपासून करावे लागणार ‘या’ हवाई प्रवासाच्या नियमांचे पालन
अवतार २ ( Avatar:The Way of Water) चित्रपटाने केली २०० कोटीची कमाई